1908 Venlose Veiling Vereniging

In 1908 werd de Venlose Veiling Vereniging (VVV) opgericht voor de belangen van de tuinders in Venlo en omgeving. Zij wilden de teelten van groenten, fruit, champignons en bloemen bevorderen. Dit deden zij door de telers te begeleiding om de teelt productiever te maken, ziektes te bestrijden en uiteindelijk gezamenlijk de producten te verkopen. Dit laatste gebeurde via een afmijn verkoop systeem. 

Door ongenoegen met de regels en het niet gelijkwaardig behandelen van de telers (de buiten Venlo wonende telers werden “minderwaardig boeren” genoemd) gingen vele dorpen vanaf 1913 een eigen Tuinbouwvereniging oprichten. De producten worden door de verenigingen of zelf verkocht, vooral naar Duitsland, of toch gezamenlijk naar de nieuwe Centrale Venlose Veiling (CVV) gebracht. Door dit gezamenlijk aanleveren stonden de telers wel weer sterk in het afdingen van de prijs. In 1946 zijn beide veilingen samengegaan nadat tijdens de oorlog beide hun huisvesting verloren hadden. Dit is nu de huidige Centrale Venlose Veiling “ZON” Zuid Oost Nederland. 

1912 Tuinbouwvereniging Horst

In Melderslo kwam de tuinbouw maar langzaam op gang. Pas in de jaren 1930 begon de interesse in de tuinbouw. Het waren toen nog wel gemengde bedrijven met bonen en augurken. Melderslose tuinders waren aangesloten bij de in 1912 opgerichte Tuinbouwvereniging in Horst. De producten worden aan huis opgehaald en naar Venlo gebracht met gemeenschappelijk transport.

1945 naast Boerdenbond ook Tuinbouwvereniging Melderslo

Tijdens de heroprichtingsvergadering op 4 maart 1945 van de Boerenbond werd er besloten om een eigen Tuinbouwvereniging op te richten los van Horst. In 1944 waren er in Horst 116 leden met een omzet van 320.000 gulden. In 1945, het eerste jaar van de Melderslose Tuinbouwvereniging hadden zij al een omzet van 78.000 gulden. Door de goede samenwerking en een “bruidsschat” van 500 gulden was dit een goed begin van deze nieuwe vereniging.

De Boerenbond en de Tuinbouwvereniging hadden een overkoepelend bestuur. J. Wijnen (Wiene Sjeng) die al werkzaam was op de Boerenbond werd na het volgen van een cursus als keurmeester (verzorger) aangesteld. Er werden vanaf het begin twee vrachtrijders ingeschakeld voor het vervoer naar Venlo. Echter door deze afspraak konden de vrachtrijders in minder drukke tijden op weinig vracht tellen en was het nogal een schadelijke post.

In 1950 was de omzet met 30% toegenomen en kwam Melderslo op de tweede plaats wat betreft de aanvoer van asperges naar CVV ZON. Voor de producten bonen en augurken was er een contractteelt geregeld. De producten werden bij het Boerenbondgebouw aangevoerd door de telers, ze werden daar gekeurd door de verzorger en de sorteringen werden bij elkaar op een pallet gezet (geblokt). Hierna werden ze door de vrachtrijder naar Venlo gebracht. De keurmeester (verzorger) ging ook mee naar de veiling. Hij moest zijn keuring verdedigen aan de keurmeesters van de veiling en zo nodig ook aan de ambtenaren van de UCB, later de KCB, want de producten werden daar opnieuw gekeurd. De keurmeesters van de veiling konden het niet eens zijn met de kwaliteit en als de verzorger en de keurmeester er niet uit konden komen werd de UCB erbij gehaald. Deze ambtenaren gaven dan hun mening over de kwaliteit en dat was het eindoordeel. Er moest soms goed gepraat worden om het gelijk aan jouw kant te krijgen want je stond voor de portemonnee van jouw telers en vereniging te praten.

De taken van de Tuinbouwvereniging waren niet alleen het collectief vervoer naar Venlo. In het Boerenbondgebouw werd een augurkensorteerder geplaatst zodat de augurken centraal in Melderslo gesorteerd konden worden. Deze werd in de nieuwe tuinbouwloods geplaatst toen die klaar was. Tussendoor heeft ze nog een paar jaar bij P. Rutten gestaan.

1954 bouw loods Tuinbouwvereniging

In 1954 bouwde de Tuinbouwvereniging een eigen loods aan de St. Odastraat.  Hierdoor kreeg de vereniging ook een eigen bestuur. De loods werd gebouwd naar alle destijds geldende moderne regels.

De werkzaamheden en de omzet groeiden gestaag, ook al omdat er naast de augurkensorteerder, een aspergesorteerder en tomatensorteerder kwamen. Met het vooruitzicht van nog meer tuinbouwproducten en het gedeeltelijk vertrek van de secretaris kwam er na 15 jaar een einde aan de samenwerking van Boerenbond en Tuinbouwvereniging.

1960 oprichting studieclub

Na 1960 veranderde de tuinbouw van “koude grond” steeds meer naar kassenteelt. Naast de bonen en kool kwamen er nu ook tomaten, kas-sla, aardbeien en komkommers. Er werd een studieclub opgericht om op de hoogte te blijven van innovatie in de tuinbouw. Hiervoor werden studiebijeenkomsten en excursies geregeld.  De tomaten sorteerder werd toen weer verkocht aan de hoogstbiedende teler (300 gulden) en voor de asperges werd er een verlengstuk voor de band aangeschaft.

Door het groter worden van de bedrijven en het “kleiner worden van het aantal handjes” uit de gezinnen kwam er behoefte aan personeel. Dit werd in het begin geregeld door een onderlinge hulpverleningsdienst, opgericht vanuit de studieclub. De tuinbouw floreerde en de bedrijven werden groter. De telers gingen zelf aanleveren op de Veiling in Venlo. De studieclub verloor zijn algemeen karakter en alleen de kleinere en de vollegrond telers bleven aanleveren op de tuinbouwloods. De kwaliteitsverantwoording, bij aanvoer van product vanaf de tuinbouwloods, naar Venlo bleef de verantwoording van de verzorgers in Melderslo. Het product wat de telers zelf aanleverden in Venlo was kwalitatief hun eigen verantwoording, ook al werd soms de hulp van de verzorger ingeroepen als er onenigheid was tussen teler en veilingkeurmeester. Dit kon echter niet te vaak voorkomen want de zelfaanvoerders betaalden natuurlijk een ander tarief. Voor hen werd wel de aanvoeradministratie verzorgd door de Tuinbouwvereniging.

Verhuur van tuinbouwloods voor extra inkomsten

Om financieel goed te blijven draaien werd het gebouw af en toe verhuurd aan andere verenigingen voor evenementen en een deel van de loods werd in de winterperiode verhuurd als bedrijfsopslag. Dit moest ook omdat in 1964 de lonen flink omhoog gingen omdat ook de extra werkzaamheden betaald moesten worden. Dit was niet alleen het meegaan naar Venlo maar er werden ook thuisbezoeken afgelegd bij telers die zelf aanvoerden. De werkzaamheden werden in die tijd verricht door L. Wijnen, J. vd Pas, A. Verlinde, J. v Berlo en deels door J. Wijnen en F. Sprunken.

In 1964 kregen de aspergesorteerders 3,25 gulden per uur en ‘s zondags nog 50 cent extra per uur. Voor het sorteren moesten de telers toen 18 cent per kg betalen, voor het ophalen nog eens 4 cent de kg. Voor het blokken van ondereinden en de E-sortering kwamen er nog eens 3 cent bij, dit ook voor de eigen sorteerders. Een jaar later waren er nog 15 hectare bonen op contract bij de telers maar bij de CVV had men voor de verkoop maar 6 hectare op contract. Na overleg konden de resterende hectare wel onder contract naar de veiling gebracht worden waar ze aan de klok verkocht werden.

Nadat de eerste Kwakers bij de Boerenbond gedrukt werden is dit later overgegaan naar de tuinbouwlood. In 1965 kostte De Kwaker nog 5 gulden per jaar.

In 1969 stopte men met het sorteren van asperges

De volgende jaren veranderde er van alles. In 1966 werd er weer een nieuwe augurken sorteerder gekocht en vanaf 1968 werd er een deel van de loods voor de rustige maanden verhuurd voor 1.000 gulden aan een glas maatschappij, dit is nog verschillende jaren gebeurd. In 1969 werd er gestopt met het sorteren van asperges waardoor er steeds minder werk was op de loods. De aanvoer van asperges werd in die jaren ook minder. Het bestuur werd verkleind in 1971 van zeven naar vijf personen en het voorzitterschap ging over van M. Holtermans naar Chr. Houwen. Vanaf 1972 werd de administratie ook grotendeels via de CVV geregeld.

Ook het transport werd alleen nog door de firma v. Rens verzorgd. En in 1974 kwam er weer een nieuwe voorzitter in de persoon van P. Hendrix.

Tuinbouwvereniging als sponsor in Melderslo

Als vereniging voor alle mensen in Melderslo werd er natuurlijk ook regelmatig gesponsord, vooral als er iets speciaals aan de hand was. De KPJ die bijvoorbeeld 50 jaar bestaat of de Muziekvereniging een concours wint of een nieuw vaandel aan wil schaffen. Maar ook bij het begin van het polstokspringen dat door Geschiedenis Melderslo georganiseerd gaat worden om hun kas te spekken. Zelfs de ponyclub en vooral de bijenvereniging, goed voor de bestuiving van ons product, worden gesponsord.  Het oogstdankfeest wat door de werkgroep gezinsmissen in Melderslo werd georganiseerd kreeg een bijdrage in geld en natura.  Maar terug naar de Tuinbouwvereniging, na vervanging van de grote deuren en het weghalen van de verhoogde aanvoervloer buiten de loods moest er in 1976 een nieuwe vloer komen, tenminste ze moest gelijk gemaakt worden. In 1978 werd er weer een nieuwe augurkensorteermachine gekocht voor 50.000 gulden. Er werd ook over gesproken om De Kwaker een nieuwe indeling te geven en er kwam een geheel nieuwe voorpagina met de tot nog toe bekende afbeelding van een “Kwaker”.

1981 isolatie en een nieuw dak

In 1985 werd het 40-jarig bestaan groots gevierd met een vergadering en een feestavond. De werkzaamheden voor iedereen gingen verder, in de drukkere perioden kwamen verschillende jongeren helpen met het blokken van de groenten en het sorteren van de augurken. Zij moesten dan de kistjes soort bij soort op de pallets zetten die na telling en invulling van de veilingbrief door de vrachtrijder naar Venlo gebracht werd. Jo vd Pas ging dan zoals gewoonlijk mee en verdedigde zijn keuring ten opzichte van de veilingkeurmeesters. Dit was niet zo een moeilijke taak want ze zaten toch meestal op een lijn. In 1986 werd er nog maar op twee dagen augurken gesorteerd onder andere door gebrek aan sorteerders en omdat het volume afnam.

In 1989 geen sortering meer van augurken en aanschaf van een vrachtwagen

In 1989 is er besloten om de augurken niet meer in Melderslo te sorteren. De augurken die er toen nog geteeld werden gingen naar Venlo naar de grote sorteermachine. De aanvoer van champignons werd ging geheel buiten de loods om, wel via Tuinbouwvereniging, er werd  aan de industrie geleverd of aan verpakkings-leveranciers, ook ging er nog naar de veiling maar dat vervoer werd geregeld. Het transport voor de Tuinbouwvereniging werd door v Rens verzorgd maar die kwam met de mededeling dat hij het niet langer kon blijven doen in verband met andere werkzaamheden. Een vrachtwagen werd gekocht in 1991 en de chauffeur, G. Heldens die de laatste jaren werkzaamheden voor de tuinbouwloods had verricht namens v Rens, werd aangenomen als vaste chauffeur.

1993 fusie met Horst

In 1992 kwamen fusieplannen om weer samen te gaan met Horst. Een jaar later gingen de plannen door, 152 leden en enkele miljoenen omzet bracht de vereniging mee. Dat zal voor Horst wel en meevaller zijn geweest. De aanvoer van asperges ging nog enkele jaren door in de loods in Melderslo, vanaf ongeveer 1996 liep alles via de tuinbouwloods in Horst. Inmiddels waren Hegelsom, Meterik en Sevenum ook aangesloten bij Horst. De tuinbouwloods in Melderslo is nog enkele jaren verhuurd aan een aannemersbedrijf. Daarna heeft het een tijd leeggestaan en nu is het verkocht aan een garagehouder.

De Tuinbouwvereniging in Horst werd steeds groter omdat zich er meer verenigingen aansloten, dit kwam ook op aandringen van Veiling ZON. Deze veiling bouwde, in 2001, een nieuwe loods aan de Venrayseweg in Horst met subsidie van de Europese gemeenschap. Vanuit deze loods werd het product naar de veiling vervoerd. De Tuinbouwverenigingen van Venray en omstreken en Helden hadden zich ondertussen ook bij Horst aangesloten. De meeste telers waren zo groot dat ze of zelf het product naar de veiling brachten of het lieten halen. Het aantal kleinere telers die op deze manier collectief hun product aan de veiling afzetten werd ook steeds kleiner en in ongeveer 4 jaar worden de werkzaam in de loods ook minder. Er wordt gestopt met de aanvoer in Horst, de producten worden door veiling ZON bij de telers opgehaald of men brengt ze zelf naar de veiling in Venlo.

Bij het Limburgserfgoednet (LAN) kunt u een film van 10 minuten zien waarbij asperges aangevoerd worden in de tuinbouwloods op 30 mei 1994 en veevoer afgehaald op de Boerenbond op 26 november 1994. Link naar film: hier.

Informatiebronnen

• Jo vd Pas en Ger Heldens
• Boek ‘Melderslo Destijds’
• Documentatiecentrum Geschiedenis Melderslo