Nadat in 1917 een school, in 1919 een coöperatie en in 1921 een kerk was gebouwd, begon het dorp Melderslo langzaam te groeien. Niet alleen de bevolking nam toe, ook kwam het verenigingsleven tot ontwikkeling. Een geschikte vergaderruimte voor deze verenigingen was niet voorhanden. Vaak werd een lege ruimte van de lagere school of bakkerij van de coöperatie gebruikt. Zo ook het mannenkoor dat in de wintermaanden, bij schaarse verlichting van een olielamp in een leeg klaslokaal repeteerde.

De voorzitter van de coöperatie nam in 1927 het initiatief om een zaal te bouwen. Om concurrentie met Melderslose kasteleins te voorkomen, mocht de zaal geen café worden. Alleen tijdens in de zaal gehouden feesten mocht er alcohol geschonken worden. De coöperatie nam de financiering voor haar rekening en alle Melderslose verenigingen besloten een jaarlijkse bijdrage te leveren in de rentelasten van de zaal.

De gemeente verleende in november 1927 toestemming tot de bouw van de bondszaal. Het gebouw werd ontworpen door architect M. Keijsers uit Horst, die eerder in 1919 de gebouwen van de aangrenzende coöperatie ontwierp. Keijsers ontwierp een zaal van 19 meter lang en 8.50 meter breed. Over de volle breedte was de zaal voorzien van een toneel. In de voor- en achtergevel van het pand werden gevelstenen ingemetseld met daarop de naam “Bondszaal”. Anno 2023 bestaat alleen de steen in de achtergevel nog (afb. 1, 2 en 3).

In februari 1928 was het gebouw zover gereed, zodat zangvereniging Eendracht er de eerste winteruitvoering kon opvoeren.

Regelmatig werden in de zaal muziekavonden georganiseerd. Deze werden niet alleen door dorpsbewoners bezocht, maar ook buitendorpse wisten de weg naar Melderslo te vinden. Een groepje jongeren mocht vanwege de drukte niet naar binnen. Uit ongenoegen hebben ze toen een ton regenwater door het portaaltje de zaal ingegooid.

De bondszaal werd verder regelmatig gebruikt als repetitieruimte voor de toneelvereniging, als vergaderzaal, of als feestzaal. Daarnaast is de zaal ook een tijdlang gebruikt als gymnastiekzaal voor de lagere school (afb. 4).

Noodkerk (november 1944 – april 1953)

Op 23 november 1944 bliezen de terugtrekkende Duitsers de Melderslose kerk op, wat resulteerde in een ruïne met enkele opstaande muurresten. Al vrij snel werd besloten dat de bondszaal het enige gebouw was dat als noodkerk zou kunnen fungeren. Men haalde de nog bruikbare onderdelen onder het puin van de verwoeste kerk vandaan, zoals kerkbanken, altaarsteen en doopvont. Deze kregen allen een plaats in de bondszaal.

Op het toneel van de bondszaal werd het altaar met altaarsteen geplaatst. De doopvont kreeg een plaats in de vroegere toiletruimte. Timmerman Alaerds maakte van houten onderdelen uit de verwoeste kerk een nieuw oksaal, waarop het kerkkoor plaats kon nemen. Tevens maakte hij, in samenwerking met Driek van Kuijk, een dakruiter waarin het klokje uit de pastorietuin werd gehangen. Voor meer lichtinval op het oksaal werd aan de voorgevel de gevelsteen verwijderd en vervangen door een venster. Daarboven werd aan de buitengevel een uurwerk met wijzerplaten bevestigd. Het harmonium van meester Nellen ging dienst doen als kerkorgel (afb. 5).

Door de inzet van talloze parochianen en medewerking van de coöperatie kon al op zondag 26 november 1944 de eerste mis in de bondszaal opgedragen worden. De bondszaal was eigenlijk te klein om als noodkerk dienst te doen. Daarom werden er op zondagen meerdere missen opgedragen.
De laatste mis vond plaats op zaterdagavond 11 april 1953 in een overvolle bondszaal. Daarna ging men in processie naar de nieuwgebouwde kerk, voor de officiële ingebruikname (afb. 6).

Weer in gebruik voor het verenigingsleven (vanaf 1953)

De bondszaal kon vanaf dat moment, na een kleine opknapbeurt, weer in gebruik worden genomen voor het verenigingsleven.

Sef Spreeuwenberg, werkzaam bij de coöperaties van Melderslo en Lottum, werd als beheerder aangesteld. Hij diende de zaal zodanig te onderhouden, zodat deze bruikbaar was voor het verenigingsleven. Het gebruik van de zaal was kosteloos en de verbruikskosten bleven voor rekening de coöperatie. Maar door het intensieve gebruik en de alsmaar stijgende kosten voor het onderhoud, besloot men in 1957 om de zaal te verkopen.

Café-zaal Spreeuwenberg (1957 – maart 1961)

Sef Spreeuwenberg en zijn vrouw Mien Spreeuwenberg-Seuren besloten om de bondszaal van de coöperatie over te kopen. In hetzelfde jaar vroeg Sef een vergunning aan om een deel van de zaal te verbouwen tot café en woonruimte.

Van het voorste gedeelte van de zaal (circa acht meter) werd het dak verwijderd en de gevels opgehoogd. Hierdoor ontstond een volwaardige bovenverdieping, die dienst ging doen als appartement (waar Sef en zijn vrouw Mien gingen wonen). De begane grond kreeg de functie van café. Door deze verbouwing werd een deel van de bondszaal opgeofferd en werd hiermee dus iets kleiner (afb. 7).

Sef en Mien hebben het café en zaal gerund tot maart 1961. Daarna verhuisde het echtpaar naar de Broekhuizerdijk. Het café en de zaal werden verkocht aan Jan Mooren.

Café-zaal Moorren (maart 1961 – 1965)

Vanaf maart 1961 werden Jan Mooren en zijn vrouw Doortje Moorren-Spreeuwenberg eigenaar van het café en zaal. In deze periode werd carnavalsvereniging de Vlaskop opgericht (oktober 1962) en een aantal carnavalsactiviteiten werden in de bondszaal gevierd (afb. 8 en 9).

De zaak werd in 1965 verkocht aan Jeu Vousten.

Café-zaal Vousten (1965 – 1974)

Begin 1965 werd Jeu Vousten eigenaar van het café en zaal. Hij trouwde op 27 januari 1965 met Mieke Vousten-Janssen. Hun huwelijksfeest werd gehouden in de zaal, die toen net hun eigendom was. Het echtpaar nam hun intrek in het appartement boven het café (afb. 10).

In 1967 werd aan de rechterkant van de zaal een garage en een keuken toegevoegd. An Driessen-Hegger was een van de kokkins die regelmatig tijdens bruiloften in de keuken diners bereidde en uitserveerde.

Op de vroege morgen van zaterdag 20 maart 1971 ontstond er een brand in het café, die waarschijnlijk veroorzaakt werd door een smeulende sigaret op de vloerbedekking. De overbuurman ontdekte de brand en heeft het gezin Vousten kunnen waarschuwen door kiezelsteentjes tegen de ramen van het appartement te gooien. Enkele gezinsleden konden de woning via de voordeur verlaten, een gezinslid werd door de brandweer via het slaapkamerraam bevrijd. Allen bleven ongedeerd. Na het blussen van de brand bleek dat onder andere het buffet, de vloeren en de toiletruimte waren beschadigd. De achterliggende bondszaal die gescheiden was door een wand bleef gespaard, maar had wel last van waterschade (afb. 11).

Het café werd hersteld en al op zaterdag 1 mei 1971 kon de kroeg heropend worden. Er werd een iets grotere bar geplaatst, met meer zitplaatsen.

Jeu en Mieke hebben het café en zaal gerund tot 1974.

Café-zaal Van Dam (1974-1976)

In 1974 kwam Ben van Dam in het café te staan. Hij huurde het café en zaal van de brouwerij. Van Dam was afkomstig van Noord-Brabant en heeft het café enkele jaren gerund, tot ongeveer 1976.

Café-zaal “Ome Joop” (1976-1977)

Omstreeks 1976 kwam Ome Joop in het café te staan (zijn achternaam is onbekend). Ook hij huurde het café en zaal. Ome Joop stond bekend om zijn glazen oog, die hij regelmatig als grap over de bar liet rollen. Hij heeft het café niet lang gerund. In 1977 stond op een vroege morgen de verhuiswagen voor de deur en was hij met de noorderzon vertrokken.

Café-zaal ’t Wiel – Wim en El van Rijswijck (1977 – 2000)

In 1977 kochten Wim van Rijswijk en zijn vrouw El van Rijswijck-Heldens het café en zaal. Als naam voor de zaak werd ’t Wiel bedacht, een samenvoeging van de voornamen WIm en EL. Op het afdak boven de ingang van het café aan de Sint Odastraat kwam een houten karrenwiel te staan als uithangbord (afb. 12).

In de periode 1978-1979 vonden er verbouwingen plaats. Aan de rechterkant van de zaal werd de keuken uitgebreid waarbij de garage verdween, kwamen er nieuwe ruimere toiletgroepen en een extra ingang met garderobe. De oude kleinere toiletgroepen die zich voorheen aan de linkerkant van het café bevonden, verdwenen bij deze verbouwing. Door de verbouwingen verdween tevens de oprit aan de rechterkant van de zaal. Later werd de zaal in de lengte uitgebreid (afb. 13).

Vanaf dat moment werd de zaal vaker gebruikt voor feesten, partijen en bruiloften. Ook werden er regelmatig disco-avonden georganiseerd, waar niet alleen Melderslonaren, maar ook publiek van buiten het dorp op af kwam.

In 1989 vond nogmaals een verbouwing plaats. Hierbij werd de zaal verder uitgebouwd richting de Vlasvenstraat, zodat deze een L-vorm kreeg. Tevens kwam aan de Vlasvenstraat een nieuwe ingang met garderobe en toiletgroepen. Na deze laatste verbouwing was de zaal nog beter geschikt voor bruiloften en partijen, voor kermis en carnaval, voor verenigingsactiviteiten, voor kienavonden en concerten. De zaal bood plaats aan 350 zitplaatsen of 1000 staanplaatsen (afb. 14 en 15).

Eind 2000 besloten Wim en El hun zaak te verkopen. Op 22 december van dat jaar namen ze afscheid.

Café-zaal ’t Wiel – Frank en Miet Cox (2001-2005)

Per 1 januari 2001 werden Frank en Miet Cox-Willemsen eigenaar van het café en zaal. De officiële heropening vond plaats in het weekeinde van 17 en 18 maart 2001. Tijdens dit weekeinde werd onder andere een feestavond georganiseerd met optredens van Limburgse artiesten; zoals Thei en Marij, Dubbelop en Wiel Vestjens (afb. 16).

Frank en Miet besloten om de zaak voort te zetten, op de manier zoals het bij Van Rijswijck gebeurde. Café-zaal ’t Wiel bleef het adres voor feesten, partijen en bruiloften. Ook de activiteiten rondom carnaval, als repetitieplek voor de fanfare of de wekelijkse kienavond bleven bestaan (afb. 17).

In 2003 werd het appartement boven het café vergroot, met een uitbreiding richting de zolder van de voormalige bakkerij van de coöperatie.

De eerste jaren na de heropening van de zaak verliepen voorspoedig, maar na enkele jaren begon het aantal feesten en partijen af te nemen. De invoering van de euro was hier mede de oorzaak van.
Uiteindelijk besloot Frank Cox halverwege juli 2005 om noodgedwongen de deuren te sluiten en de zaak kwam leeg te staan. Hiermee kwam een einde aan de horeca in dit pand.

Reddingsactie (najaar 2005)

Door een aantal verenigingen die hierdoor hun onderdak verloren, werd een reddingsactie opgezet om het café en zaal voor het dorp te behouden. De dorpsraad wilde de zaak graag openhouden, daarvoor zou een particuliere investeerder nodig zijn die ’t Wiel zou kopen om te exploiteren of verhuren. De gemeente zou dan de zaal huren, zodat ’t Wiel een soort van gemeenschapshuis zou worden. De plannen gingen uiteindelijk niet door en de zaak werd verkocht.

Door de verkoop van het pand, dreigde de Melderslose carnaval van 2006 in het water te vallen. De carnavalsvereniging heeft toen in overleg het pand van de nieuwe koper kunnen huren. Met behulp van een groot aantal vrijwilligers konden de carnavalsactiviteiten in het café en zaal alsnog doorgang vinden.

Verbouwing tot appartementen en supermarkt (2006)

Vlak na de carnaval van 2006 vond de grote verbouwing plaats. Het cafégedeelte en de oude bondszaal werden verbouwd tot appartement. Het oude biljartzaaltje aan de linkerkant van het café, werd eveneens tot appartement verbouwd.  Op de plaats waar zich voorheen de schuifwand tussen de beide zalen bevond, werd een scheidingsmuur opgetrokken. De achterliggende grote zaal werd verbouwd tot supermarkt, met de ingang aan de Vlasvenstraat. Deze supermarkt ging van start onder de naam Spar en opende op donderdag 8 juni 2006 haar deuren. John Janssen uit Baarlo werd de eerste eigenaar. Naast levensmiddelen kon men hier ook terecht voor onder andere strippenkaarten, postzegels, bloemen en planten. Tevens werd in de winkel een stomerij service geopend (afb. 18).

Omstreeks het jaar 2016 werd de naam van de winkel gewijzigd in Buurtsuper Melderslo. Hierbij kreeg de winkel een nieuwe gevel met nieuwe logo’s. Een tweede verandering vond plaats in maart 2019, toen er werd overgestapt op de Dagwinkel formule. De indeling van de winkel veranderde en het pand kreeg een nieuwe uitstraling.

John Janssen besloot in 2021 te stoppen als uitbater. Zijn rol werd per 15 maart van dat jaar overgenomen door Patrick Craenen, die daarvoor al enkele jaren in de Melderslose winkel werkzaam was. Momenteel (november 2023) is Craenen nog altijd eigenaar van de winkel (afb. 19).