Melderslo staat bekend als het blauwe bessendorp. Voorheen was het dorp ook bekend om haar asperge- en champignonteelt. In 1962 haalde Melderslo het landelijk nieuws als het nieuwe centrum van een geheel nieuwe teelt: de kussa.

Smaak tussen asperge en bloemkool

Via een landelijke reclamecampagne werd Nederland op de hoogte gesteld van deze nieuwe groentesoort afkomstig uit Azië. Volgens het Algemeen Dagblad van 23 juli 1962 zijn de vruchten, “geel en hebben de vorm van dikke en korte kaskomkommers. De Vrucht is zacht en vlezig en heeft een dunne schil”. De smaak zou ergens tussen asperges en bloemkool liggen. In Melderslo werd ruim 2 hectare uitgeplant als experiment. In heel Nederland waren er in 1962, 300 kwekerijen die de kussa teelden.

In het eerste jaar was de kussa zeer duur. Het aanbod was nog klein maar daar kwam snel verandering in. Het voorkweken van de planten was niet moeilijk, dus iedere tuinder in Melderslo had wel een hoek vrij om kussa te telen, maar in de zomer groeiden ze heel snel en waren niet meer geschikt voor consumptie omdat ze te snel te dik werden.

Op een dag zag Piet Lenssen vanaf de tuinbouwloods tot aan de kruising bij de Molensteen tuinders opgesteld staan met karren, frezen met aanhanger en alle andere vervoermiddelen wat mogelijk was die dag.  De prijs stortte in, de rage was voorbij! Van de totale aanvoer die dag bleef 90 gulden over na aftrek van de veiling kosten. De dikke vruchten werden doorgedraaid alleen de dunne brachten nog een beetje op.

Nieuwe groentesoort kussa slaat niet aan

De vraag naar kussa na het eerste experimentele jaar 1962 was bijzonder klein. Voor de meeste mensen gold “even proeven”.  In de Trouw van 19 september 1963 schrijft een lezer dat de kussa een geurig sausje nodig heeft. Desalniettemin de kussa slaat als nieuwe groentesoort in Nederland niet aan. Zonder vraag geen commercie en zonder commercie geen (uitbreiding van) kweek. In Melderslo verdween de kweek. Op andere plekken werd deze kennelijk kleinschalig voortgezet. In ‘Beatrijs; katholiek weekblad voor de vrouw’ werd de kussa als groente in recepten opgenomen tussen 1962 en 1967. Na 1967 verdween de kussa ook uit dit weekblad.

Zes recepten met kussa uit 1963

Krantenknipsels

Meer informatie

• De zes recepten komen uit ‘Beatrijs; katholiek weekblad voor de vrouw’, jrg 21, 1963, no. 30, 27-7-1963, pagina 86-87.
• Kussa in Beatrijs als groente: 8-9-1962, 20-7-1963, 27-7-1963, 5-10-1963, 1-5-1965, 30-5-1965, 25-6-1965, 3-7-1965, 14-5-1966,  30-7-1966 en 29-7-1967.
• De krantenknipsels kunt u vinden op Delpher als u zoekt op “kussa” in combinatie met de naam van de krant.