In Melderslo is de straat ‘Gussekuulke’ vernoemd naar de wei van de familie Van Helden die in de boerderij aan de andere kant van de straat woonde en nu nog steeds woont. Het lager gelegen deel van de wei – de kuil, kuulke of poel – stond in de herfst regelmatig onder water. In de twintigste eeuw werd in de winter regelmatig op deze poel geschaatst. Op de ‘Tranchotkaart 1803-1820’ is de poel zichtbaar (oranje vierkant) en de naam van de boerderij: ‘Ermeshof’.
De familie Van Helden heeft als bijnaam ‘Gusse’. Twee broers woonden in Melderslo tegenover elkaar: ‘Gusse Toon’ (geboren 1911) en ‘Gusse Handrie’ (1913). Hun vader werd ‘Gusse Grad’ (1875) genoemd. Bij navraag geeft de familie Van Helden aan dat zij geen idee hebben waar deze bijnaam vandaan komt. Ook weten zij niet of de familie die voorheen op hun boerderij woonden ook als bijnaam ‘Gusse’ hadden. Kortom, hoort de naam bij de familie Van Helden of bij de boerderij de ‘Ermeshof’ of is er nog een andere verklaring? Hay van Kuijck weet te vertellen dat er in Meterik een ‘Gussenweg’ is. Ik heb deze terug kunnen vinden op de Tranchotkaart. Daar heet een boerderij op die locatie: ‘Guss’.
Dood spoor of toch niet?
De familie Van Helden in Melderslo met bijnaam ‘Gusse’ heeft geen weet van een relatie tussen hun familie en deze boerderij. Daar leek het spoor dood te lopen tot ik ging kijken wie er eigenlijk eigenaar was van deze boerderij 200 jaar geleden. Op ‘Kadastrale kaart 1811-1832: minuutplan Horst, Limburg, sectie A, blad 04 (MIN11043A04)’ zien we ‘Gussen Veld’ liggen.
Bij de bijbehorende ‘Kadastrale kaart 1811-1832: oorspronkelijke aanwijzende tafel Horst, Limburg, sectie A, blad 034 (OAT11043A034)’ en ‘blad 035 (OAT11043A035)’ vind ik als eigenaar van ‘Gussenveld’: landbouwer Gerardus van Helden uit Meterick.
Met behulp van informatie uit het bevolkingsregister van Jan van de Meerendonk van Museum de Kantfabriek kunnen we bewijzen dat de Gerardus van Helden van ‘Kadastrale kaart 1811-1832’ een directe voorvader is van de familie Van Helden die in Melderslo op boerderij de ‘Nellekeshof’ (voorheen: ‘Ermeshof’) gewoond heeft en woont. Om precies te zijn, voor de huidige generatie is Gerardus van Helden (17[84]) de oudouder. De afstamming in een lijst:
- Huidige generatie. Op dit moment woont Ger van Helden (1949) in de ‘Nellekeshof’.
- Zijn ouders zijn “Gusse Handrie” (1913-1997) en Catharina Vervoort (1914-2014).
- Grootouders zijn “Gusse Grad” (1875-1963) en Wilhelmina Spreeuwenberg (1873-1914).
- Overgrootouders zijn Hubert van Helden (1838) en Anna van Gerven (1842-1901).
- Betovergrootouders zijn Leonard van Helden (1810-1880) en Anna Geurts (1808-1896).
- Oudouders zijn Gerardus van Helden (17[84]-1843) en Antonette/a Janssen (1777-1851).
- Oudgrootouder:
- Ouders van Gerardus zijn Godfried van Helden en Elisabeth van Hegelsom (overleden 1825).
- Ouders van Antonette/a zijn Hubert Janssen (1732-1815) en Elisabeth Gussen (1734).
Hoe is familie Van Helden in Melderslo terecht gekomen?
Gerard (17[84]), Leonard (1810) en Hubert (1838) van Helden hebben alle drie – drie generaties – op de ‘Gusse’ gewoond. Hubert brak de lijn. Hij verhuisd in 1868 van ‘Schadijk D49’ naar ‘Eikelenbos A8’ bij zijn vrouw Anna (1842) en zijn schoonouders Van Gerven [bron: 1860-1870 blad 139 en 181].
In 1883 verhuizen Hubert en Anna met hun kinderen van Maasbree naar Oostenrijk D77 [bron: 1870-1895 blad 211]. Wanneer zij verhuisd zijn van de Eikelenbos naar Maasbree is niet duidelijk. In jaar onbekend verhuizen zij van Oostenrijk naar Melderslo A97. In 1904 verhuizen zij naar Grubbenvorst [bron: 1895-1920 blad 65 (1e tabel)] en het jaar erna, 1905, weer naar Melderslo A69 > A71 > D139 > A82.
De zoon van Hubert, “Gusse Grad” (1875) verhuisd in 1905 met zijn vrouw Wilhelmina Spreeuwenberg (1873) van Sevenum naar Melderslo A82 [bron: 1895-1920 blad 65]. Sindsdien woont deze tak van de familie Van Helden in Melderslo.
Hoe is familie Van Helden op Gusse of Gussenveld terecht gekomen?
Op basis van de nu bekende gegevens is Gerardus van Helden (17[84]) tussen 1802 en 1812 samen met zijn vrouw Antonette/a Janssen (1777) op de boerderij van haar ouders komen te wonen en eigenaar geworden.
In het bevolkingsregister van 1812 woont Gerard (17[84]) daar met zijn vrouw Antonette (1777) en hun kind van 2 jaar, Leonard (1810). Samen met dienstmeiden Marie Hermkes (20 jaar) en Dorothé van Stralen (10 jaar). En een herder (‘berger’ in het Frans): Jean van Stralen (12 jaar).
Gussen is een familienaam
Hubert Janssen in kennelijk op zijn beurt ook bij zijn schoonouders Gussen komen te wonen. ‘Gusse’ en ‘Gussenveld’ lijken hun naam gekregen te hebben van de familienaam ‘Gussen’. ‘Gussen’ is een vadersnaam (patroniem) die aangeeft dat de vader ‘Gus’ de naamdrager is. De jongensnaam Gus is afgeleid van Augustus of Gustav.
Meer informatie
Alle brondocumenten kunt u hier vinden. Onder andere bevolkingsdocumenten, bidprentjes, leggers en successiepapieren. U kunt het spoor zelf volgen of nalopen door te beginnen met ‘bevolking 1920-1940 blad 368’ met Pieter Hubert Hendrik van Helden (“Gusse Handrie”) geboren op 25-5-1913.