Nieuwsbrief februari 2013: Wist u dat ... juf Jo Nellen op D-Day haar kweekschool-examen deed?
Gezin Nellen 1928. Kinderen van links naar rechts: Gerard, Jo, Door, Harry, Toon en Tiny.
Een heel leven in Melderslo
Jo heeft haar hele leven, op haar Mulo- en kweekschooljaren na, in Melderslo gewoond. Van 1924 tot 1946 in het 'schoolhuis'. Van 1946 tot 1991 in 't Vlasven'. En sindsdien in een huis tussen deze twee huizen in, in de voormalige tuin van haar ouders.
De drie huizen van Jo in Melderslo.
Op Door na zijn alle kinderen op kostschool geweest. Vier van de vijf kinderen zijn na de Mulo naar de kweekschool gegaan en onderwijzer geworden. Jo wist op jonge leeftijd al dat ze juf wilde worden.
Kostschool 1937-1944
In september 1937 – op twaalfjarige leeftijd – gaat Jo naar de Maria Regina Rooms-Katholieke kweekschool in Blerick. Op kostschool. Zeven jaar lang zou ze daar intern verblijven. Drie jaar Mulo en vier jaar kweekschool. Alleen tijdens de vakanties was ze thuis: kerstvakantie (1 week), paasvakantie (1 week), zomervakantie (de hele maand augustus) en de 'pettatevakantie' (1 week). Een keer per maand schreef ze een brief naar huis. Een keer per maand ontving ze een brief van haar ouders. Brieven die door de nonnen gescreend ("gelezen") werden. Geen van deze brieven zijn bewaard gebleven.
De schooldagen waren gevulde dagen:
- 6.00 Opstaan
- 6.30-7.00 Kapel
- 7.00-7.30 Ontbijt
- 7.30-8.30 Studeren op studiezaal
- 8.30-12.30 Les
- 12.30-13.00 Warm eten
- 13.00-14.00 Wandelen
- 14.00-16.00 Les
- 16.00-16.30 Thee
- 16.30-17.30 Studeren op studiezaal
- 17.30-18.00 Rozenkrans
- 18.00-18.30 Boterham eten
- 18.30-21.00 Studeren op studiezaal
- 21.00-21.10 Avondgebed
- 21.30 Licht uit en slapen
Niet alle dagen van de week waren hetzelfde. Op woensdagmiddag werd er niet een maar twee uur gewandeld. Op zaterdagmiddag was er geen wandelen en geen les. Je moest zelf je kleding repareren en je schoenen poetsen. Als je tijd over had moest je handwerken. Zondagochtend: uitslapen, mis van 8.00-8.45 uur. Ontbijt. Schrijven en lezen van brieven. Na het warm eten niet een maar twee uur wandelen. Om 15.00 bidden ("lof"). Daarna studeren, boterham eten, studeren, avondgebed en weer naar bed.
Reglement Maria Regina.
Er werd geslapen op grote slaapzalen waar iedere interne of kostschoolganger zijn eigen "cel" had. Die bestond uit een bed, een nachtkastje en een stoel zonder leuningen tussen twee schotten met een gordijn ervoor. Het was niet de bedoeling dat je hier studeerde. Studeren deed men – onder toezicht - in de studiezaal. Een keer per veertien dagen ging men in bad. De andere dagen moest men zich wassen in de cel met water in een waskom.
Vakkenpakket Mulo: Nederlands, Frans, Duits, Engels, Rekenen en Boekhouden, Handelsrekenen, Geschiedenis, Aardrijkskunde, Biologie, Natuurkunde en Godsdienst. Op de kweekschool ging Handelsrekenen eraf en kwamen er zes vakken bij: Opvoedkunde, Muziek, Handwerken, Gymnastiek, Algebra en Wiskunde.
Oorlogsjaren
Jo haar verslag over 10 mei 1940.
In Melderslo kon ze, een week later, gelijk aan de slag op de school van haar vader. Onderwijzer Lucassen was sinds "enige tijd" ondergedoken - hij was werkzaam in het verzet - en Jo kon zijn plek innemen.
Tijdens de bevrijding van Melderslo, in november 1944, was Jo thuis.
40 jaar juf
Precies 40 jaar is Jo juf geweest. Van 1944 tot 1984. Ze heeft de eerste, tweede, derde en vierde klas gedaan. Het leukste vond ze de eerste klas. "Zo leuk om de kinderen te zien leren lezen."
Maart 1948. 2e Klas. De eerste foto van Jo als juf met haar klas.
Trouwen
Van trouwen is het nooit gekomen. Ze is nooit verliefd geweest. En voor zover ze weet is er ook nooit iemand op haar verliefd geweest. Haar andere broers en zussen zijn wel allemaal getrouwd. Inmiddels zijn deze allemaal overleden. Verspreid over heel Nederland wonen neven en nichten van Jo.
Hobbies, reizen, dromen en haar lievelingseten
Hobbies: sporten (korfbal en tafeltennis), handwerken (breien voor neven en nichten), kaarten, wandelen, fietsen en reizen.
Waar ben je overal geweest op vakantie? In heel Europa. Nooit daarbuiten. Als ik het over kon doen dan zou ik graag een keer naar New York willen gaan.
Beste vriendin(nen)? Maud en Dé Hamstra en Nel van den Berg. Schoolvriendinnen van kostschool Blerick. Ze zijn nog steeds vriendinnen.
1943 Steyl. Jo met haar beste vriendinnen. Van links naar rechts: Jo, Nel, Maud en Dé.
2009. Jo in de krant als 'Mantelzorgster tot de laatste snik'.
Waar wil je begraven worden? In Melderslo. Maar misschien wil ik ook wel gecremeerd worden. Ik ben er nog niet uit.
Wat was je laatste droom? In mijn laatste dromen, droom ik dat we als gezin bij elkaar zijn, in ons huis ’t Vlasven’.
Avond- of ochtendmens? Een tussendoor mens.
Als je opnieuw kon beginnen wat zou je dan …? Ik heb nergens spijt van.
Waarom Melderslo? Mooie natuur. Heerlijk om te wandelen en fietsen in Schuitwater en Kasteelse bossen.
Lekkerste eten? Boerenkool met worst van mijn moeder. Ik kook nog iedere avond voor mezelf.
Bronnen:
Interview met Jo Nellen op 24 februari 2013. Foto's zijn afkomstig uit privé albums van Jo. Foto van Jo uit 2009 is gemaakt door Gé Hirdes.