Nieuwsbrief januari 2011 : Wist u dat ... vroeger geschaatst werd op Pladderkoel, Coendersven, Langeven, Deckersven, Vlasven en Van Akensven?

Schaatsen doen we al minstens 5.000 jaar. Ook in Melderslo werd er geschaatst. Herinneringen van Piet Lenssen (geboren 1937).

Schaatsen tijdens Tweede Wereldoorlog (1940-1945)
In de oorlogsjaren kwamen enkele flinke winters voor zodat de schaatsen van zolder konden worden gehaald, het normale leven ging zijn gang. De winters van 1942 en 1943 herinner ik me. Op afstand ging de oorlog verder, de bombardementsvluchten naar Duitsland namen toe. Twee keer kwam het voor dat we, 's middags op het ijs, getrakteerd werden op een wolk van zilverpapierstrookjes, die de geallieerden uitstrooiden om de Duitse radar te misleiden.

Het schaatsen ging op vennen zo dicht mogelijk bij huis, want men had geen behoefte ver van huis te gaan. Elk ven in eigen omgeving werd benut. Het schaatsen verliep niet zonder problemen, dit kwam ook door de slechte kwaliteit schaatsen. Goede schaatsen waren niet te krijgen. Alle kinderen uit de buurt schaatsten met de oude "botjes" (foto 1). Dit waren waren schaatsen van mindere kwaliteit die ook nog met lint of touw onder de schoenen gebonden moesten worden. Ze bleven nooit lang goed zitten. Niet iedereen had schaatsen, maar men kon om de beurt toch schaatsen leren.  Het schaatsen ging met veel vallen en opstaan.

Enkele oudere jongens hadden al een soort "kunstschaatsen" die met schroeven onder de schoen werden vastgezet. Vanaf 1950 kwamen er betere kwaliteit schaatsen op de markt.

Niet altijd was er goed ijs. Soms was het waterpeil in de plassen te laag. Soms was er niet veel water op het land. Soms vroor het onvoldoende.

Schaatsplekken Zuid-Oost Melderslo

Wij schaatsten op De Pladderkoel, Coendersven en de uiterwaarden van de Langevenseloop als deze buiten haar oevers trad. Op de Langevenseloop (nummer 1 op kaart) zelf was dikwijls geen geschikt ijs. Meestal omdat het waterpeil snel zakte kwam er hol ijs met weinig draagkracht.

De Pladderkoel (nummer 2 op kaart; foto 3 en 4) was een bekende naam in de omgeving. Iedereen wist deze plas te liggen. Midden in de lage weilanden aan de Losbaan in Grubbenvorst. Vlakbij de grens Melderslo–Lottum. In het midden stond veel riet. Soms stookten we, midden op het ijs, een vuurtje, om ons te verwarmen.

Coendersven (nummer 3 op kaart) lag vlak bij de Langevense loop.

Op de Blakt was het Langeven (nummer 1 op kaart) , een kleine poel aan de Langevenseloop, waarop geschaatst werd.

De vennen werden gedempt vanaf 1970. De Langevenseloop zelf is verbreed en uitgediept. Het was zelfs zo dat op de natte grond waar wij vroeger schaatsten, na de Ruilverkaveling, asperges groeiden. Een omgekeerde wereld.

Schaatsen Melderslo dorp
In het dorp werd er geschaatst op Deckersven (nummer 4 op kaart). Dit ven aan de Sint Odastraat werd ook wel "De Köster zien ven" genoemd.

Achter de school lag het Vlasven (nummer 5 op kaart). Vanaf de oorlog tot 1960 werd hier druk gebruik van gemaakt door de schoolkinderen. Later raakte het in onbruik doordat het gedeeltelijk gedempt werd en door de bouw van een kiosk op het water, waardoor het moeilijker dicht vroor.

Aan de Zuid-Westzijde van Melderslo, niet ver van de Molenbeek, was er nog een kleine waterplas "In het Broek" (nummer 6 op kaart) genoemd.

Schaatsen Eikelenbosch
Op de Eikelenbosch schaatste men dikwijls op "Van Akensven" (nummer 7 op kaart) en op een waterplas in de weilanden bij Driessen en Litjens (nummer 8 op kaart) en ook wel op de Lummerick.

Schaatsen buiten Melderslo
Er was niet altijd tijd om te schaatsen, veel kinderen moesten thuis meehelpen: vee verzorgen, voer uit halen of kippen verzorgen. Was er meer tijd dan werd er geschaatst op het Lottums Schuitwater. Hier kon men flinke banen trekken.

Om beter en op groter ijs te kunnen schaatsen ging men ook wel naar de Castenrayse vennen, "De Pesch" genaamd. Echte schaatsliefhebbers gingen ook naar "De Put". Een groot ven langs de spoorlijn in America.

Vanaf de jaren 1960 gingen we soms ook schaatsen op de IJsbaan in Grefraht (Duitsland).

Ruilverkaveling betekende einde voor schaatsen op vennen, plassen en poelen
De grote waterplassen in de weilanden en akkerland waren ideaal voor schaatsers. Nadelig voor de landbouw. Het land bleef in het voorjaar te lang nat. Al deze vennen zijn daarom het slachoffer geworden van de Ruilverkaveling. Een voor een zijn ze gedempt vanaf 1970.

Vanaf rond 1980 dat Meester Linders hoofd van de school werd, spoot deze de speelplaats onder water als het vroor, van deze ijsbaan werd dankbaar gebruik gemaakt.

Winter van 1983
Een bijzondere schaatsgelegenheid was er rond 1983 op de uiterwaarden aan de Maas in Grubbenvorst. Toen was na een hoge Maas plots een strenge winter ingevallen. In korte tijd vormde zich een flinke ijslaag. Die veel schaatsliefhebbers trok. Het water zakte weer. Maar lange tijd bleef de winter aanhouden en bleef er een dikke ijslaag liggen (foto 2).

Help!
Heeft u nog andere foto's, films of verhalen van het schaatsen op vennen, plassen en poelen? Zo ja, klik dan hier

Meer informatie:
Wikipedia over schaatsen.

Bronnen:
Herinneringen Piet Lenssen .

Nieuwsbrief gemist? Klik dan hier.
Help! Antwoord op een hulpvraag? Klik dan hier.
Afmelden nieuwsbrief of een ander aanmelden? Klik dan hier.